Yayın Etiği Beyanı
Makale değerlendirme süreçlerinde çift-kör hakemlik (double-blind peer review) sistemi benimsenmektedir. Böylece yazar ve hakemlerin anonim oluşları güvence altına alınmaktadır.
SineFilozofi dergisi, açık erişim sağlama politikasını benimsemiştir, kar amacı taşımamaktadır ve dergi içeriğine erişim ücretsizdir. Dergi, makale işlem ücreti veya başvuru ücreti almamaktadır
SineFilozofi dergisi, makalelerin yayın haklarını saklı tutmamaktadır. Tüm yayın hakları yazarlara aittir. Bununla birlikte, dergide yayınlanan makaleler kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
SineFilozofi “Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” standartları ile birlikte “COPE” ile belirlenmiş standartlar temelinde etik sorumlulukları yerine getirmeyi taahhüt etmekte; editör, yazar ve hakemlerin de dergilere gönderilen bilimsel yazılarda bu sorumlulukların bilincinde olmasına özen göstermektedir.
SineFilozofi dergisi, olası bir kötüye kullanım ya da yayın etiği ihlali ile karşılaşılması durumunda da, yine COPE tarafından belirlenen yayın etiği akış şemalarını (https://publicationethics.org/resources/flowcharts) dikkate almaktadır.
Araştırma Etiği
SineFilozofi Dergisi araştırma etiğinde uluslararası yüksek standartları benimsemektedir. Çalışmaların etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır.
-Öncelikle, araştırmacılar araştırmanın tasarımı, hazırlanması ve uygulanmasını içeren tüm süreçlerde şeffaflık, özgünlük ve tutarlılık ilkesini gözetmelidirler.
-İnsan öğesi içeren araştırmalarda; araştırmaya katılan katılımcılar, gönüllü olmalı ve katılımcılardan gönüllü olur onam formunu doldurmaları istenmelidir.
-Çocuklar ve vesayet altındaki kişilerin araştırmaya dâhil edilmesi durumlarında yasal vasilerinin onayı alınmalıdır.
-Çalışma herhangi bir kurum veya kuruluşta yapılacaksa ilgili kurum veya kuruluştan araştırma için onay belgesi alınmalıdır.
-İnsan öğesi barındıran çalışmalar Etik Kurul İzin belgesine sahip olmalı ve çalışmalarında bunu belirtmelidirler. Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
-Araştırmalarda, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi gözetilmelidir.
-Tüm bu maddelerin yanında, “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında (https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx) belirtilen ve bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler
Madde 4 – (1) Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,
b) Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
(2) Diğer etik ihlal türleri şunlardır:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
h) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
ı) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
i) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
j) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
k) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
l) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak,
Yazarların Etik Sorumlulukları
Dergiye gönderilecek bilimsel yazıların daha önce yayımlanmamış, bir programa dâhil edilmemiş veya başka bir yerde yayımlanmak üzere değerlendirme sürecine girmemiş olması gerekmektedir. Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz.
Yazar kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklere yönelik izin prosedürlerini gerçekleştirdiğini gösteren belgeye sahip olmalıdır.
Etik kurul izni gerektiren, tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde; olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
Dergiye gönderilen yazılar özgün olmalıdır. Atıf ve kaynakça gösterimine özen gösterilmelidir.
Yazıya katkı sağlayan tüm yazarların adına yer verilmelidir. Tüm yazarlar yazar sıralamasını SineFilozofi Dergisi Telif Hakkı ve Yazar Sözleşmesi formunda imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.
Yazarlar, Araştırma Katkı Oranı Beyanını belirtmelidirler. Ayrıca, mevcut ise araştırmanın sonuçlarını ya da bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme unsuru barındıran finansal ilişkiler, çıkar çatışması ve çıkar rekabetini beyan etmelidirler.
Yazıların yayınlanmasından sonra fark edilen hatalar ile ilgili dergi editöryal ekibi ile iletişime geçilmeli ve gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
Yazılarda kullanılan görseller için gerekli durumlarda telif hakları yazar tarafından alınmalıdır.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) mümkün değildir.
Yazıların içeriğinde ortaya çıkabilecek maddi hatalar, olası etik sorunlar gibi durumlardan nihai olarak yazarlar sorumludur.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Değerlendirilen yazı ile ilgili tüm bilgiler saklı tutulmalıdır. Farklı mecralarda söz konusu yazılarla ilgili beyan, bilgi, müzakere yapılmamalıdır. Hakemlik sürecini içeren belgeler dergi editöryal ekibi dışında paylaşılmamalıdır.
Değerlendirme süreçleri adil yürütülmelidir. Tarafsızlık ilkesine uyulmalıdır. Hakemlerin araştırmayla ilgili, yazarlarla ve/veya eğer mevcut ise araştırmanın finansal destekçileriyle çıkar çatışmaları olmamalıdır.
Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
Hakemler yazıları verilen süre zarfında değerlendirmeli, süre aşımı yaparak yazının sürecini aksatmamalıdır.
Yazılar ile ilgili editörle iş birliği içinde olmalıdır. Uygun gördüğü uyarı ve ek bilgileri editöre aktarmalıdır.
Değerlendirme raporlarında kırıcı, aşağılayıcı ifadelere yer vermemelidir.
Yazardan talep edilen düzeltiler açık bir şekilde ifade edilmelidir.
Editöryal Ekibin Yetkileri ve Etik Sorumlulukları
Baş editör, bir yazıyı ön inceleme aşamasında değerlendirmeye alıp almama konusunda karar verme yetkisine sahiptir.
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan “Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci” politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikâyetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen sorulara ilişkin açıklayıcı bilgiler vermekle yükümlüdür.